Ik ben een attentie voor u

Zelden ben ik zo gecharmeerd met mijn dochters van bijna 8 en 10 een museum buitengewandeld als bij ons bezoekje aan Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen.
Het lag niet aan de mooie museumruimtes in een prachtig historisch pand, niet aan de schattenzoektocht met creatieve opdrachten, niet aan de imposante portretten uit de 17de eeuw, de bijzondere verzamelstukken van een 19de eeuwse collectioneur of de beroemde werken van Breugel. Hoewel die er ook allemaal waren.
Nee, de grootste verrassing was voor mij een vrouw met faceshield die ons met warme stem aansprak: “Goedemiddag, ik ben een attentie van het museum voor u als bezoeker. Als jullie een vraag voor mij hebben, ik ben gids van het museum en geef jullie graag uitleg.”

Een wereld die opengaat…

En ja, ze nam mijn meisjes mee in een wereld waarin jongetjes tot ze 7 jaar zijn meisjesjurken dragen. Ze liet hen kijken naar hoe je toch kon zien welk kind een jongen was en ze betrok ook de volwassenen in ons gezelschap bij het samen ontdekken: “Mama, weet jij misschien waarvoor die zilveren rammelaar nog zou kunnen dienen?”

Een zaal of twee verder kwamen we haar opnieuw tegen. We hadden net een wintertafereel van Breugel junior bekeken. Met een paar kleine aanwijzingen nam de gids ons verder mee op dit betoverende pad. Dankzij haar zagen we het haardvuur in de holle boom en ontdekten we dat de sleetjes vooraan eigenlijk paardenkaken waren.
Daarna nam de gids ons mee naar glazen fopbekers: “Mag ik jullie nog iets tonen?” Dat soort collectiestukken, in een vitrine zonder veel uitleg uitgestald, zouden normaal totaal aandacht ontsnapt zijn. Maar nu maakten we kennis met iets vernuftig én mooi, dat ook nog eens grappig was, vonden de dochters. (Ik verklap niet waarom, ga zelf maar eens een kijkje nemen)

Een half uur verder in ons bezoek kwamen we bij het topstuk van het museum: de Dulle Griet. De gids stond daar met een andere bubbel (zonder kinderen). Vanop 1,5m konden we mee in het verhaal duiken. Ik merkte aan mijn jongste dat ze het schilderij eerst maar niks vond, ze trok aan mijn rok: “Kunnen we de schat nu gaan zoeken, mama?”. Ik denk dat de eerst aanblik van het werk te ontoegankelijk voor haar was. Maar toen de gids haar deed kijken (“Heb jij al gezien wat er daar in dat ei zit? Dat zijn geen vogeltjes!”), naar haar opmerkingen luisterde en op haar vragen antwoordde, zag ik hoe ze toch in die wonderlijke wereld met gruwelbeesten en macabere taferelen meegezogen raakte.
Ons hoofdje vol impressies en onze buikjes grollend van de honger, stapten we na een museumbezoek van 1,5u voldaan naar buiten.

Achter ons hoorde ik de gids andere bezoekers aanspreken: “Ik ben een attentie voor u van het museum…”

Een (ver)nieuwe(nde) optie voor beleving?

Wat een bijzonder concept: een gids die zichzelf als attentie presenteert. Ik voelde me zo gecharmeerd. Ze zeggen toch ‘Klant is koning’? Zo voelde ik me meteen.

Wat een ander perspectief dan een gidsbeurt die je moet boeken. Je doet het museum op eigen tempo, in je eigen bubbel, en je bent niet verplicht om een uur of anderhalf uur te luisteren. Terwijl je toch heel wat te weten komt, en geprikkeld wordt. Net volgens je eigen behoefte.

Ook helemaal anders dan een audiogids, waarbij je eigenlijk elk individueel op pad bent en vooral luistert. Audiogidsen worden al snel te veel voor mijn hoofd. Ik ben vaak helemaal platgeslagen als ik buitenkom na een bezoek met audiogids. En als ik met de familie op stap geweest ben met audiogids, heb ik ook niet het gevoel dat we ‘samen’ iets beleefd hebben.

Deze attentie van het museum gaf ons zoveel meer dan een bezoek met een bezoekersgidsje, waarbij ik als mama zoveel eerst zelf moet verwerken voor ik het aan de kinderen kan uitleggen. En ook meer dan de toffe schattenzoektocht, want hoe goed die ook in elkaar stak, onze vragen over wat we zagen kon die toch niet beantwoorden.

Is jouw klant koning?

En bij jouw gidsenteam, hoe zit het daar? Hoe kijkt jouw gidsenteam naar zichzelf ten opzichte van de bezoeker?

Is de gids een vorm van educatie voor de liefhebbers die veel willen te weten komen en die ook weten wat voor meerwaarde een goede gids kan bieden?
Of biedt hij/zij een waardevol cadeau van jullie organisatie aan iedereen die over de vloer komt? Een doorgeefluik van liefde voor erfgoed, door te prikkelen en te inspireren?

In deze vragen zitten veel keuzes die je als team maakt: Voor welke doelgroep zijn de gidsen er? Wat moeten ze de bezoeker bieden? Willen we als organisatie kennis overbrengen of mensen prikkelen? Of beiden? Hoezeer verwacht je dat de gids zich aanpast aan de mensen die voor hem/haar staan?
Hebben jullie die vragen helder?
Zijn de keuzes gemaakt? En zijn die duidelijk voor en gedragen door iedereen binnen het team?
Wat vinden we ervan als een gids iets anders uitstraalt dan wat wij als organisatie zouden willen?
En mogen we eigenlijk verwachten dat onze gidsen uitstralen wat we al te vaak impliciet laten of eenvoudigweg opleggen?

Laten we het er samen over hebben!

Zodat er meer families gecharmeerd het museum buitenlopen en het voortvertellen aan andere families die misschien nog nooit een voet in een museum zetten. Zoals ik zaterdagavond deed.
Vandaag ontving ik een berichtje van de mama van die familie: “Mogen wij eens met jullie mee naar een museum? Je hebt ons goesting gegeven om het eens te proberen.”

Credits daarvoor aan Museum Mayer van den Bergh en de gids van zaterdag 18 juli.
Liefde voor erfgoed komt niet met de leeftijd, die geef je door.

Dankjewel voor de hulp daarbij!